Margaretha Turnor

Tag: Kinderen

  • Blijdschap, verdriet en trots

    DatumPlaats
    Geschreven13 april 16731Gedateerd 13 april 1673, maar verzonden op 14 april 1673Den Haag
    Ontvangen29 april 1673Hamburg
    Lees hier de originele brief

    De brief waaraan Margaretha op 13 april 1673 begint, is niet lang. Toch staat er voldoende in het voorliggende schrijven. Blijdschap, verdriet en trots wisselen elkaar af.

    De zoete tijd

    Kennelijk zijn Margaretha’s gebeden verhoord: Godard Adriaan is weer beter. Of tenminste, beter genoeg om zich weer buiten te wagen. Naast de hulp van de heer, hebben medicijnen ook bijgedragen aan het herstel van Godard Adriaan. Margaretha hoopt dat haar man tegen de ‘zoete tijd’ – de lente – weer volledig in zijn goeden doen is.

    Brieffragment over de gezondheid van Godard Adriaan

    ick ben van harten verblijt wt uhEd aengenaeme
    van den 7 deeser te sien deselfve door des heer ge
    naede en de hulpe van meedesijne weer so wel is
    dat hij weer wt gaet hoope met de aenstaende
    soeten tijt2Lente uhEd sijn verdere krachte en voort
    volkoomene gesontheijt sal krijgen[, s de heer van]

    In het midden een medaillon met daarin de personificatie van de lente op een wagen. Ze heeft bloemenkransen in haar hand. Achter haar een wolkenlucht (lucht is het element dat bij de lente hoort) waarin engeltjes vliegen die ook bloemenkransen vast hebben. de ruimte om het medaillon is okergeel en daar zijn ook diverse vrouwen afgebeeld met engeltjes.
    Allegorie op de lente, Nicolaes Pietersz Berchem, 1670. Collectie Mauritshuis

    Franse wijn

    Godard van Ginkel bedankt zijn vader voor de zadels die eerdaags zijn kant op komen. Margaretha wacht op haar beurt met smart op de beloofde wijn. Ze vraagt zich af of het niet mogelijk is om Franse wijn te verstoppen in een vat van een ander soort wijn. Het invoeren van wijn uit het land van de vijand was officieel door de Staten-Generaal verboden, waardoor de Franse wijn veel te duur was.

    Brieffragment over de franse wijn in een vat van rinse wijn

    [volkoomene gesontheijt sal krijgen,] s de heer van
    ginckel bedanckt uhEd seer voor de saels en sijn
    toebehoore en ick voorde rinse bleijckert3Waarschijnlijk Rheinische Bleichert, een wijn uit de buurt van Linz onder Bonn die wij
    alledaege int gemoet sien, heb gedocht of men
    niet Eenige franse wijn in in Een rinse wijns
    vat of ton bij geleegentheijt soude konne sende
    want de franse wijn is hier veel te dier het scheelt
    te veel[, de heer van wulfve schrijft mij dat sijn]

    Gravure van een vrouw die naast een paar wijnvaten staat. Onder één van de vaten staat een kan en daarvoor een schaal druiven. Ze draagt een lange jurk en op haar hoed pluimveren. In haar hand een glas wijn dat ze heft.
    Dame met glas wijn bij wijnvaten, met uitzicht op wijnplantage, Gilles Rousselet, naar Grégoire Huret, 1620 – 1657. Collectie Rijksmuseum

    Onnozele kinderen

    De vrouw van neef Van Wulven, die zo lang ziek is geweest, is vanmorgen overleden. Margaretha wil haar neef helpen, en zal morgenochtend vroeg richting Rotterdam vertrekken. Neef Van Wulven zal wel weer snel een vrouw krijgen, maar hoe met dat nu met die arme kinderen? Een nieuwe vrouw voor vader staat niet gelijk aan een nieuwe moeder voor de kinderen. Het jongste kind kan nog niet eens lopen of staan!

    Fragment over de dood van de vrouw van Wulven

    [te veel,] de heer van wulfve4Hieronymus van Tuyll van Serooskerken, neef van Godard Adriaan (zoon van zijn zus Cornelia Elisabeth) schrijft mij dat sijn
    vrou5Anna van Renesse van Moermont deese merge is overleede ven dat sijnhEd
    wenste ick hem met raet asijsteerde hoe hijt best
    maecke soude, waerom ick met godts hulpe
    merge vroech meen naer rotterdam te gaen
    om te sien waer in sijnhEd sal konne dienen
    mij jamert de vijff onoosele6Onschuldige kinderen die sij
    nae laet hij sal wel weer Een vrou krijge
    maer de kinderen sulle geen moeder krijge
    het jonste kint is maer Effen gespeent en
    kan noch gaen noch staen

    In een kamer met een glas in lood raam maken kinderen amok. De jongste zit in een kinderstoel, heeft een lepel in de ene hand en een molentje in de andere hand. Voor hem/haar staat een bord. Het oudste meisje probeert het jongste kind af te leiden met een pop en een stuk koek. Een jongen speelt met de kat en de hond wil ook mee doen. Op de grond liggen kolfstokken en een bal, achter tegen de muur staat een hoepel.
    De kindertijd, Cornelis Dusart, 1680 – 1704. Collectie Rijksmuseum

    De rijzende ster van Van Ginkel

    Het is niet bij complimenten gebleven: Willem III heeft Godard van Ginkel een compagnie voetvolk gestuurd. Het is wel een beetje een sigaar uit eigen doos, want de infanteristen zijn geworven door vader Godard Adriaan. Ze voegt een brief van zoonlief toe aan haar eigen brief. Daarin zal Godard Adriaan kunnen lezen hoe dankbaar Van Ginkel is voor de compagnie. Tegenover Willem III had Van Ginkel uiteraard ook zijn dankbaarheid geuit.

    Brieffragment over de complimenten voor Van Ginkel

    sijn hoocheijt heeft den heer van ginckel Een komp
    te voet van die uhEd tot dienst vande staet daer
    werft gelijck uhEd wt het schrijfve van onse
    soon hier neffens sult sien, heeft hem ock int
    bedancke van die seer sieviel en met groote
    inpresie van betuijchginge van geneechgent
    heijt beijeegent, ick sul door haest nu dees
    Eijndige [en blijfve]

    Op de voorgrond een man met een lange zwarte mantel en een zwarte hoed. Hij heeft lang blond haar en een witte zakdoek in zijn hand. Achter hem een rouwstoet. Vooraan een man met een plakkaat, daarachter een zwarte kist en in een rij met een lange kronkel mensen in het zwart. Achteraan in de rij dragen de mensen ook andere kleuren.
    Rouwende heer met een rouwstoet achter hem, Gesina ter Borch, ca. 1654. Collectie Rijksmuseum

    PS: Het is nu 14 april

    Margaretha eindigt haar brief ermee dat ze wegens haast moet eindigen, maar ze geeft haar brief nog niet mee aan de postmeester. De volgende dag voegt ze namelijk in een PS toe dat ze in Rotterdam bij de heer Van Wulven is geweest. Ze is net terug. In Rotterdam trof ze een zeer bedroefde neef aan. Van Wulven zag er oud uit en hij was erg mager geworden. Margaretha heeft diens oudste dochter mee naar Den Haag genomen om haar rouw te laten maken. Ze heeft ontzettend veel medelijden met de arme kinderen van haar neef. Het lichaam van de vrouw van Van Wulven zal op de goedkoopst mogelijke manier begraven worden in de Franse kerk in Rotterdam.

    Brieffragment over het bezoek aan Rotterdam

    so aenstonts kom ick weer van rotter
    =dam daer ick de heer van wulfve be=
    droeft als uhEd kan dencke heb gelaete
    die en maendach aen uhEd sal schrijfe
    ick vondt h sijn hEd seer oulijck en
    mager geworde, heb sijn outste doch
    ter mee hier gebrocht om haer rou te
    laete maecken , mij jamert de arme
    kinderen in mijn hart, het doode
    lichaem sal hij te rotterdam inde
    franse kerck laete sincke voor Eerst
    in alder stillicheijt op de minste koste
    dit is nu den 14 April

    Gravure van een plein. Links bomen, daarnaast een vierkant gebouw met een toren erop. Daarnaast huizen met trapgeveltjes. Op het plein mensen, honden en paarden
    Gezicht op de Waalse Kerk te Rotterdam, Jacobus Harrewijn (mogelijk), 1715 – 1730. Collectie Rijksmuseum