Tag: Karel Florentijn van Salm

  • Men seijt

    DatumPlaats
    Geschreven8 oktober 1672Amsterdam
    Ontvangen21 oktober 1672Frankfurt am Main
    Lees hier de originele brief

    Hoewel er niks noemenswaardigs is voorgevallen, gonst het weer van de geruchten in Amsterdam. En dan schrijft Margaretha “men seijt”. En wat men al niet zegt!

    Men seijt…

    Dat er een complete Engelse vloot klaar ligt om te landen. Michiel de Ruijter wordt er op af gestuurd om de boel te redden.

    Brieffragment waarin men seijt dat er een Engelse vloot klaar ligt.

    seedert is hier niet voorgevalle, als dat men
    seecker seijt datter weer Een groote quantiteijt
    Engelse scheepe in see soude sijn die deseijn1Dessein:doel hebbe
    om noch hier te lande waerom den Admirael
    de ruiter gelast is hem met al sijn volck
    opt spoedichste ou scheep te begeefve, [gistere is]

    Men seijt…

    Dat Zijne Hoogheid het gemeentebestuur van Amsterdam gewaarschuwd heeft voor een mogelijke aanslag. Het plan zou zijn om de schepen die aan de wal liggen in brand te steken. De wachten zijn daarom verdubbeld.

    Eerste brieffragment over het alarm in Amsterdam

    [spoedichste ou scheep te begeefve,] gistere is
    hier omet de klock afgeleese dat de burgers
    haer wachte moeten verdobbelen de rechte oorsae
    =cke weet men niet, dan wort geseijt dat sijn
    hoocheijt de heere Magistraeten alhier soude
    gewaerschout hebbe op haer hoede te sijn dat
    den vijant Een aenslach heeft om de scheepe
    die hier aende wal tegge aen brant te
    steecken de offisiers, of kapteijns vande
    burgerij sijn gelast snachts alle Eure selff
    de ronde te doen so datter wel Eits te doen

    Tweede brieffragment over het alarm in Amsterdam

    moet weesen, en wij hier in Een geduerigen alarm
    sitten niet weetende waermen best sal sijn t [gister]

    Twee vrouwen staan voor een raam te praten, de één heeft een kind op de arm en een kind aan haar rok. Vanuit het raam kijkt iemand toe. Op de voorgrond een vrolijk hondje. Op de achtergrond een vrouw die iets op raapt.
    Twee vrouwen in gesprek voor een huis, Herman Saftleven, 1619 – 1685. Collectie: Rijksmuseum

    Men seijt…

    dat er veertig schepen met nieuw volk uit Bremen gekomen zijn en dat dat betekent dat er 10.000 nieuwe soldaten voor het leger van de prins zijn. Ze heeft geen idee wat voor volk het is, maar er zijn zelfs nog drie compagnieën door het land van Münster gekomen. Hoe dat kan begrijpt Margaretha ook niet, maar als er zo veel gebeurt, moet Zijne Hoogheid wel een plan hebben. Nu maar hopen dat dat een groter succes wordt dan de mislukte aanslag op Naarden.

    Brieffragment over de aangekomen troepen

    [sitten niet weetende waermen best sal sijn t] gister
    is hier veertich scheepe met volck die so geseijt
    wort van breeme koome, aengekoome men seijt
    datse tienduijsent man in hebbe die so geseijt
    wort naert leeger van sijn hoocheijt sijn, wat
    volckeren het is kan ick niet weeten, hier
    is ock aengekoome den graef van witgesteijn2Ernst Philip Graf zu Sayn Wittgenstein Homburg met
    drij kompangie paerde die men seijt doort sticht
    van munster gekoomen te sijn het welcke ick niet
    kan begrijpen, men wil ick noch segge dat sijn hooch
    Eenich deseijn3Dessein: doel op hande heeft ick wil hoope het
    Een beeter suckses alst voorgaende sal hebbe,

    Men seijt…

    bovendien allemaal onaangename dingen over de jonge Rijngraaf, Carel Florentijn van Salm. Hij zou volgens Margaretha in “vuile huizen” hebben zitten wachten tot de wind ging liggen, zodat hij niet meer op tijd ter plekke kon zijn.

    Brieffragment met roddels over de jonge Rijngraaf

    ick kan niet segge hoe men hier spreeckt en
    van den jonge rhijngraef die se segge doen den
    aenslach op naerden was sijn volck hier op
    naerder ordere liet scheep legge, ondertusche
    sat hij hier bij de juff en andere segge in ande
    =re vuijle huijse tot dat de wint ginck legge en
    den tijt verloopen was om op sijn post te koome

    Men seijt…

    Voor ze eindigt met een paar onnavolgbare roddels roept Margaretha nog dat haar man niet kan bedenken hoe men in de Republiek spreekt. Ze wenst Zijne Hoogheid wijsheid en voorzichtigheid toe, want als hij nog wat wil, dan moet het snel gebeuren. Door het natte weer hebben de milities in Weesp en Muiden het zwaar. Men seijt dat Zijne Hoogheid net naar Muiden vertrokken is, dus daar zal wel wat ophanden zijn… Zegt men.

    Ruiterstandbeeld van laag standpunt met bomen en wolkenlucht op de achtergrond. Willem III, met grote hoed, rijdt op zijn paard naar rechts, paard heeft zijn bek half open, Willem III heeft zijn maarschalksstaf in de rechter hand en de teugels in zijn linker hand. In de staart van het paard zit een grote knot. Tussen de poten van het paard zitten herfstachtige spinnenwebben.
    Stadhouder Willem III gereed om op veldtocht te gaan. Standbeeld bij Kasteel Amerongen. Foto: Annemiek Barnouw